Woningmarktklok
Conjunctuur op de koopwoningmarkt
De conjunctuurklok voor de koopwoningmarkt geeft een samenhangend beeld van de conjunctuur op de koopwoningmarkt. De klok is opgebouwd uit diverse indicatoren die ieder vanuit een ander perspectief iets zeggen over een deel van de koopwoningmarkt. Om een samenhangend beeld van de conjunctuur te krijgen leest u de klok door naar de puntenwolk als geheel te kijken.
De indicatoren zijn ingedeeld in vier clusters: Economische indicatoren (lichtblauw), financiële indicatoren (oranje), spanning- en hoeveelheidsindicatoren (rood), vertrouwensindicatoren (groen). Ter referentie is de indicator bruto binnenlands product toegevoegd (donker blauw).
Onder normale omstandigheden bewegen de indicatoren in de tijd tegen de klok in en geeft daarmee de verschillende fasen van de conjunctuur van de koopwoningmarkt weer: herstel – versterking – afzwakking – terugval. De ontwikkelingen op de koopwoningmarkt worden daarmee in een bredere context van de algemene economie geplaatst.
Deze Woningmarktklok is ontwikkeld door het CBS in het kader van het samenwerkingsverband ‘Expertisecentrum woningwaarde’ met de Technische Universiteit Delft (faculteit Bouwkunde). In dit dashboard worden cijfers gebruikt van de TU Delft, de Nederlandse Coöperatieve Vereniging van Makelaars en Taxateurs (NVM), het Kadaster, Vereniging eigen huis (VEH) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Actuele ontwikkelingen volgens de TU Delft
4e kwartaal 2023
februari 2024
Bij een normaal verloop van de conjunctuur op de koopwoningmarkt zijn de diverse indicatoren meer geconcentreerd in een puntenwolk te herkennen en lopen de indicatoren ook min of meer gezamenlijk door de verschillende fasen van de conjunctuur heen. Daarbij lopen de vertrouwensindicatoren meestal voorop, gevolgd door de spannings- en hoeveelheidsindicatoren. Door de oogharen heen is een beweging te zien van de fase van terugval naar de fase van herstel.
In het vierde kwartaal van 2023 verschuiven de vertrouwensindicatoren inmiddels iets naar rechts richting de fase van herstel. De spannings- en hoeveelheidsindicatoren blijken het dieptepunt in de fase van teruggang gepasseerd te zijn; zij bewegen zich ook voorzichtig het kwadrant van herstel. De beweging van de financiele indicatoren volgen over het algemeen op korte afstand hetzelfde patroon als de hoeveelheidsindicatoren; waar de volgorde juist andersom te verwachten zou zijn. Door de stabilisatie van de hypotheekrente in de afgelopen maanden en de inkomensstijgingen gedurende 2023, bevindt de indicator ‘financiele situatie consumenten’ zich inmiddels al in de fase van herstel. Het licht oplopend aantal transacties op de koopwoningmarkt volgt de meer gunstige ontwikkelingen van de financiële omstandigheden. Het gebrek aan aanbod van woningen op de nieuwbouwmarkt vormt nog steeds de ‘bottleneck’.