Woningmarktklok
Conjunctuur op de koopwoningmarkt
De conjunctuurklok voor de koopwoningmarkt geeft een samenhangend beeld van de conjunctuur op de koopwoningmarkt. De klok is opgebouwd uit diverse indicatoren die ieder vanuit een ander perspectief iets zeggen over een deel van de koopwoningmarkt. Om een samenhangend beeld van de conjunctuur te krijgen leest u de klok door naar de puntenwolk als geheel te kijken.
De indicatoren zijn ingedeeld in vier clusters: Economische indicatoren (lichtblauw), financiële indicatoren (oranje), spanning- en hoeveelheidsindicatoren (rood), vertrouwensindicatoren (groen). Ter referentie is de indicator bruto binnenlands product toegevoegd (donker blauw).
Onder normale omstandigheden bewegen de indicatoren in de tijd tegen de klok in en geeft daarmee de verschillende fasen van de conjunctuur van de koopwoningmarkt weer: herstel – versterking – afzwakking – terugval. De ontwikkelingen op de koopwoningmarkt worden daarmee in een bredere context van de algemene economie geplaatst.
Deze Woningmarktklok is ontwikkeld door het CBS in het kader van het samenwerkingsverband ‘Expertisecentrum woningwaarde’ met de Technische Universiteit Delft (faculteit Bouwkunde). In dit dashboard worden cijfers gebruikt van de TU Delft, de Nederlandse Coöperatieve Vereniging van Makelaars en Taxateurs (NVM), het Kadaster, Vereniging eigen huis (VEH) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Actuele ontwikkelingen volgens de TU Delft
3e kwartaal 2024
november 2024
Bij een normaal verloop van de conjunctuur op de koopwoningmarkt zijn de diverse indicatoren meer geconcentreerd in een puntenwolk te herkennen en lopen de indicatoren ook min of meer gezamenlijk door de verschillende fasen van de conjunctuur heen. Daarbij lopen de vertrouwensindicatoren meestal voorop, gevolgd door de spannings- en hoeveelheidsindicatoren. Door de oogharen heen is een beweging te zien van de fase van herstel naar de fase van versterking.
In het derde kwartaal van 2024 verschuiven de vertrouwensindicatoren inmiddels naar rechtsboven in de richting van de fase van versterking. De spannings- en hoeveelheidsindicatoren zijn ook duidelijk uit de fase van herstel te bewegen in de richting van het kwadrant van versterking. De beweging van de financiële indicatoren volgt over het algemeen op korte afstand hetzelfde patroon als de hoeveelheidsindicatoren; het aantrekken van de dynamiek op de koopwoningmarkt gaan samen met een verder herstel én versterking van de koopprijzen van bestaande en nieuwbouw woningen. Door de stabilisatie van de hypotheekrente in de afgelopen maanden en de inkomensstijgingen gedurende 2023 en eerste helft van 2024, bevindt de indicator ‘financiële situatie consumenten’ zich inmiddels dan ook in de fase van versterking. De meer gunstige ontwikkelingen van de financiële omstandigheden zorgen voor een oplopend aantal transacties op de koopwoningmarkt, gevolgd door verdere prijsstijgingen. Het gebrek aan aanbod van woningen in de bestaande woningvoorraad en op de nieuwbouwmarkt vormt nog steeds een ‘knelpunt’. De indicator ‘verleende bouwvergunningen’ beweegt zich inmiddels wel door het kwadrant van herstel in de richting van versterking, wat een eerste voorbode kan zijn van betere tijden op dit punt.