Woningmarktklok
Conjunctuur op de koopwoningmarkt
De conjunctuurklok voor de koopwoningmarkt geeft een samenhangend beeld van de conjunctuur op de koopwoningmarkt. De klok is opgebouwd uit diverse indicatoren die ieder vanuit een ander perspectief iets zeggen over een deel van de koopwoningmarkt. Om een samenhangend beeld van de conjunctuur te krijgen leest u de klok door naar de puntenwolk als geheel te kijken.
De indicatoren zijn ingedeeld in vier clusters: Economische indicatoren (lichtblauw), financiële indicatoren (oranje), spanning- en hoeveelheidsindicatoren (rood), vertrouwensindicatoren (groen). Ter referentie is de indicator bruto binnenlands product toegevoegd (donker blauw).
Onder normale omstandigheden bewegen de indicatoren in de tijd tegen de klok in en geeft daarmee de verschillende fasen van de conjunctuur van de koopwoningmarkt weer: herstel – versterking – afzwakking – terugval. De ontwikkelingen op de koopwoningmarkt worden daarmee in een bredere context van de algemene economie geplaatst.
Deze Woningmarktklok is ontwikkeld door het CBS in het kader van het samenwerkingsverband ‘Expertisecentrum woningwaarde’ met de Technische Universiteit Delft (faculteit Bouwkunde). In dit dashboard worden cijfers gebruikt van de TU Delft, de Nederlandse Coöperatieve Vereniging van Makelaars en Taxateurs (NVM), het Kadaster, Vereniging eigen huis (VEH) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Actuele ontwikkelingen volgens de TU Delft
1e kwartaal 2023
juli 2023
Bij een normaal verloop van de conjunctuur op de koopwoningmarkt zijn de diverse indicatoren meer geconcentreerd in een puntenwolk te herkennen en lopen de indicatoren ook min of meer gezamenlijk door de verschillende fasen van de conjunctuur heen. Daarbij lopen de vertrouwensindicatoren meestal voorop, gevolgd door de spannings- en hoeveelheidsindicatoren.
In het eerste kwartaal van 2023 verschuiven ook de vertrouwensindicatoren verder naar beneden richting de fase van teruggang. Daarbij scoort de verwachting ten aanzien van de werkloosheid relatief wel beter. De spannings- en hoeveelheidsindicatoren bewegen zich verder naar beneden in de fase van teruggang, terwijl ook de financiele indicatoren nu ook in een neerwaartse fase terecht is gekomen. Door de stijging van de hypotheekrente in de afgelopen maanden bevindt de indicator ‘financiele situatie consumenten’ zich het meest ver in de ’teruggang’. Het teruglopend aantal transacties en te koop staand aanbod op de koopwoningmarkt volgen inmiddels de minder gunstige ontwikkelingen van de financiële omstandigheden. Het vertrouwen onder consumenten in de woningmarkt zwakt wel weg, maar schiet (nog) niet fors terug. Het gebrek aan aanbod van woningen op de nieuwbouwmarkt vormt nog steeds de ‘bottleneck’.